TS EN ISO 13138 Hava Kalitesi - İnsan Solunum Sisteminde Biriken Hava Kaynaklı Partiküllerden Numune Alma Usulleri

Solunan hava kalitesini belirlemek bakımından insan solunum sisteminde biriken hava kaynaklı partiküllerden numune alma yöntemlerini açıklamak üzere İngiliz Standartlar Enstitüsü (BSI) tarafından BS EN 13138 standardı geliştirilmiştir.

Bu standart ülkemizde Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından şu başlıkla yayınlanmıştır: TS EN ISO 13138 Hava kalitesi - İnsan solunum sisteminde biriken hava kaynaklı partiküllerden numune alma usulleri. Bu standart daha sonra Uluslararası Standartlar Örgütü (ISO) tarafından da yayınlanmıştır.

Söz konusu uluslararası standart, solunum yolunun belli bölgelerinde uçucu olmayan, nem çekme özelliği olmayan ve lifsiz aerosollerin birikmesini belirlemek için uygun örnekleyicileri tanımlamak amacı ile bir yöntem açıklamaktadır.

Partikül maddeler, havaya yayılan katı veya sıvı çok küçük parçacıklardır. Çalışma ortamında partikül kavramı, çevreleyen havada asılı durumda bulunan toz, buğu veya duman parçacıklarını ifade etmektedir. Havadaki partiküller ile ilgili tehlike, kimyasal olarak bir kişinin sağlığı üzerinde kötü etkileri olabilecek nefes alma durumudur.

Soluma, çalışma ortamlarında en önemli maruz kalma şeklidir. Parçacıklar havada asılı durumda olduğu zaman, bunlar solunum yolu ile insan vücuduna girmektedir. Partiküllerin solunum sistemi hava kanallarında ne kadar ilerlediği ve biriktiği zaman ne etkiler göstereceği partiküllerin boyutuna, şekline ve yoğunluğuna bağlıdır. Aynı zamanda partiküllerin kimyasal ve toksik özelliklerine de bağlıdır.

Genel olarak, 10 milimikrondan daha büyük bir aerodinamik çapa sahip parçacıklar, burun, burun boşluğu ve boğazda birikmektedir. Hava akışı yönündeki değişiklikler partiküllerin bu bölgenin duvarlarına çarpmasına ve tutunmasına neden olmaktadır.

Kuruluşumuz EUROLAB tarafından gerçekleştirilen solunum cihazları uyumluluk testleri kapsamında, TS EN ISO 13138 standardına uygun test hizmetleri de verilmektedir.