ASTM D1160-18 Petrol Ürünlerinin Azaltılmış Basınçta Damıtmasına Yönelik Standart Test Yöntemi

Amerikan Test ve Malzeme Kuruluşu (ASTM) tarafından geliştirilen, “ASTM D1160-18 Petrol ürünlerinin azaltılmış basınçta damıtmasına yönelik standart test yöntemi” standardında, maksimum 400 derece sıvı sıcaklığında kısmen veya tamamen buharlaşabilen petrol ürünleri ve biyodizel için kaynama noktası aralığının azaltılmış basınçlarda belirlenmesine yönelik bir test yöntemi açıklanmaktadır. Bu standart hem manuel hem de otomatik yöntem içermektedir. Anlaşmazlık durumunda, hakem test yöntemi, karşılıklı olarak üzerinde anlaşmaya varılan basınçtaki manuel test yöntemidir.

Açıklanan test yöntemi, petrol ürünleri, biyodizel ve atmosferik basınçta damıtıldığı zaman bozunabilecek fraksiyonların damıtma özelliklerinin belirlenmesi için kullanılır.

Yaklaşık bir teorik plaka fraksiyonasyonu elde etmek için tasarlanan koşullarda elde edilen bu kaynama aralığı, şu tür mühendislik hesaplamalarında kullanılabilir:

• Damıtma ekipmanı tasarlamak
• Endüstriyel amaçlara uygun karışımlar hazırlamak
• Düzenleyici kurallara uygunluğu belirlemek
• Ürünün bir rafinasyon işlemine besleme olarak veya bir dizi başka amaç için uygunluğunu belirlemek

Kaynama aralığı doğrudan viskozite, buhar basıncı, ısıtma değeri, ortalama molekül ağırlığı ve diğer birçok kimyasal, fiziksel ve mekanik özelliklerle ilgilidir. Bu özelliklerden herhangi biri, ürünün amaçlanan uygulamaya uygunluğunda belirleyici faktör olabilir.
Petrol ürünü spesifikasyonları genellikle bu test yöntemi ile elde edilen verilere dayanan damıtma limitlerini içerir.

Bu test yöntemi ile veriler üzerinde birçok mühendislik tasarımı korelasyonu geliştirilmiştir. Bu bağıntılı yöntemler mevcut mühendislik uygulamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır.

Bu standardın amaçları doğrultusunda,

• Atmosferik eşdeğer sıcaklık (AET), ölçülen buhar sıcaklığından dönüştürülen sıcaklığı ifade eder. Bu sıcaklık, damıtma atmosferik basınçta gerçekleştirilmişse ve termal bozunma yoksa beklenen damıtma ürünü sıcaklığıdır.
• Uç nokta veya son kaynama noktası, test sırasında ulaşılan maksimum buhar sıcaklığını ifade eder.
• Başlangıç kaynama noktası, kondenser bölümünün damlama ucunun alt ucundan ilk yoğuşma damlasının düştüğü anda ölçülen buhar sıcaklığını ifade eder. Damlama ucuna bir zincir takıldığında ilk damla oluşur ve zincirden aşağı doğru akar. Otomatik aparatlarda birinci damla tespit cihazı mümkün olduğu kadar damlama ucunun alt ucuna yakın yerleştirilir.
• Yayılma noktası, damıtma kolonunun alt iç birleşiminin ve vakum ceketli kolon düzeneğinin yoğunlaşma bölümünün en yüksek noktasını ifade eder.

Test uygulanırken, numune, yaklaşık olarak bir teorik plaka fraksiyonasyonu sağlayacak şekilde tasarlanmış koşullar altında 0,13 kPa ile 6,7 kPa arasında hassas şekilde kontrol edilen bir basınçta damıtılır. Başlangıç kaynama noktası, son kaynama noktası ve damıtılmış hacim yüzdesi ile atmosferik eşdeğer kaynama noktası sıcaklığına ilişkin bir damıtma eğrisinin hazırlanabileceği veriler elde edilir.

Kaynama aralığı doğrudan viskozite, buhar basıncı, ısıtma değeri, ortalama molekül ağırlığı ve diğer birçok kimyasal, fiziksel ve mekanik özelliklerle ilgilidir. Bu özelliklerden herhangi biri, ürünün amaçlanan uygulamaya uygunluğunda belirleyici faktör olabilir.

Petrol ürünü spesifikasyonları genellikle bu test yöntemiyle elde edilen verilere dayanan damıtma limitlerini içerir.

Bu test yöntemiyle veriler üzerinde birçok mühendislik tasarımı korelasyonu geliştirilmiştir. Bu bağıntılı yöntemler mevcut mühendislik uygulamalarında yaygın olarak kullanılmaktadır.

Kuruluşumuz, çeşitli sektörlerdeki işletmeler için verdiği sayısız test, ölçüm, analiz ve değerlendirme çalışmaları arasında, eğitimli ve uzman bir kadro ve gelişmiş teknolojik donanımı ile, “ASTM D1160-18 Petrol ürünlerinin azaltılmış basınçta damıtmasına yönelik standart test yöntemi” standardına uygun test hizmetleri de vermektedir.